Interview met meesterverteller Eric Borrias
Bron: Het Kontakt,
Door: Dick Aanen
CULEMBORG • Eric Borrias vertelt donderdag 4 mei in de Fransche School het verhaal van twee Duits-joodse kinderen in kamp Vught.
George Levi en zijn jongere zusje Ursula wisten in 1943 op wonderbaarlijke wijze te ontkomen aan het kindertransport naar vernietigingskamp Sobibor.
Voor de bekende Culemborgse verhalenverteller Eric Borrias vormde het de inspiratie voor zijn voorstelling ‘Mijn pop huilt ‘s nachts’. “Het is het verhaal van een broer en z’n zusje die elkaar door de oorlog hebben gesleept. Ze hebben niemand meer, behalve elkaar en de pop van Ursula. De pop die troost als je huilt, de pop die ruikt naar thuis, veilig. De pop die altijd bij je blijft.”
Kamp Vught
George en Ursula beleven een betrekkelijk zorgeloze kindertijd in Nazi-Duitsland, totdat hun vader enkele weken na de Kristalnacht overlijdt. Moeder Levi stuurt de kinderen in 1939 naar het ‘veilige’ Nederland.
Ze belanden via een vluchtelingenkamp in het Rotterdamse Heiplaat in een katholiek internaat in Eersel. Daar worden ze zelfs gedoopt. Uiteindelijk komen ze terecht in kamp Vught, met veel andere joodse kinderen. Aan de Duitsers vertelde meneer Van Macklenberg van het internaat het leugentje dat George en Ursula eigenlijk halfjoods waren en dat ze nog een oom hadden in Amerika. Waarschijnlijk om die reden ontsnappen ze in 1943 aan het kindertransport naar Sobibor.
De kinderen worden later alsnog via Westerbork afgevoerd naar concentratiekamp Bergen Belsen. Georg en Ursula zijn in april 1945 twee van de 6800 gevangen die bij het naderen van de Britse bevrijders worden weggevoerd uit het kamp. Ze zwerven dertien dagen, zonder eten en drinken, rond in een goederentrein op het drastisch verwoeste Duitse sporennetwerk. Twee weken voor het eind van de oorlog worden de gevangenen bevrijd door de Russen.
Amerika
George en Ursula verhuizen na de oorlog alsnog naar Amerika. Borrias: “Het wrange is dat ze elkaar in de oorlog door dik en dun steunden, maar dat ze elkaar na de oorlog niet konden luchten of zien.” In 2013 vertellen ze hun verhaal in een uitzending van Andere Tijden. Ze zijn ook aanwezig bij een herdenkingsbijeenkomst van kamp Vught in 2018. Ursula overlijdt in 2020.
Dilemma’s
Voor Eric Borrias bood het verhaal van George en Ursula voldoende aanknopingspunten voor een aangrijpende theatervoorstelling. “Ik heb het verhaal gemaakt op verzoek van Nationaal Monument Kamp Vught. Het verhaal gaat eigenlijk over dilemma’s van mensen in oorlogstijd. Ook kinderen moeten keuzes maken, soms heel essentiële keuzes die ze op die leeftijd eigenlijk helemaal niet zouden moeten maken.”
Het geldt zowel voor George als voor Ursula. “Op de avond voor het kindertransport naar Sobibor was er een meisje dat onophoudelijk bleef huilen. Om haar te troosten vroeg een begeleider aan Ursula of ze het popje aan het kind mocht meegeven. Maar Ursula gaf het popje niet: ‘Dit is het enige wat ik nog heb van thuis.”
Mevrouw Florence zorgt in kamp Vught voor de kinderen, maar ze staat in de zomer van 1943 wel op de lijst om afgevoerd te worden. Ze vroeg steun van Georg: “Zeg dat ik voor de kinderen zorg, want dan zal duidelijk zijn dat ik onmisbaar ben. Georg stond voor een enorm dilemma: ‘als ik ‘ja’ zeg, hoeft ze misschien niet mee. Maar als ik ‘nee’ zeg, dan moet ik misschien zelf mee’. Uiteindelijk koos hij voor ‘nee’.” De verkeerde keuze blijft Georg achtervolgen, ook later in Amerika. Hij had er slapeloze nachten van.
Minimale middelen
Eric Borrias speelt de voorstelling met minimale middelen: enkel een koffer met daarin een pop (een muis) en verder een krukje en een houten fruitkistje. “Ik beeldhouw in de fantasie”, zegt hij. Aangrijpend is de scène in de voorstelling waar George in een barak in het kamp voor z’n zusje het kinderliedje ‘Onder moeders paraplu’ zingt.
Borrias laat veel over aan de verbeeldingskracht van het publiek. “Ze moeten zelf de barak ontdekken, zelf het stinkende pisstro ruiken. Het houten kistje gebruik ik om op te zitten. Maar vervolgens zet ik hem op de grond met de kruk er bovenop. Met het licht erop is het opeens een wachttoren. Als de kinderen op transport gaan, zet ik alleen het kratje op de kruk. Het publiek ziet alleen de handen en voelen de beklemming. Het is dan doodstil in de zaal.’
De voorstelling ‘Mijn pop huilt ‘s nachts’ begint om 20.30 uur. Voor jongeren van 9 tot en met 16 jaar is de voorstelling gratis.
Kaarten zijn hier te bestellen.
Voor de voorstelling kan op een groot scherm in de foyer worden gekeken naar de uitzending van de Nationale Herdenking op de Dam.
DEZE WEEK IN JOUW THEATER | MA 1 MEI - ZO 7 MEI
DEZE WEEK IN JOUW THEATER | MA 1 MEi - ZO 7 MEI
MAANDAG 1 MEI TALENCAFÉ FILMAVOND - Talencafé Édition Spéciale'
Een speciale editie van het Talencafé, met een internationaal hapjesbuffet (bring your own) en de Franse film La famille Bélier, over een horende dochter in een dove familie.
DINSDAG 14:00 MEI_VAKANTIE FIM SUPER MARIO (6+)
Kom Mario helpen zijn broer Luigi te vinden in een magische nieuwe wereld! ⭐️
WOENSDAG 14:00 MEI-VAKANTIE FILM MUMMIES (6+)
Ga mee op avontuur met drie Egyptische mummies in een ondergrondse geheime stad in Egypte!
WOENSDAG 20:15 ⭐️ EXTRA GEBOEKT ⭐️ DE ACHT BERGEN (12+)
Goed nieuws, want de mooie film De Acht Bergen – naar het bekende boek van Paolo Cognetti - draaien we nog een keer!
DONDERDAG 4 MEI 20:30 MIJN POP HUILT 'S NACHTS | ERIC BORRIAS
Meesterverteller Eric Borrias vertelt het waargebeurde verhaal Mijn Pop Huilt ’s Nachts van George en Ursula Levi, twee kinderen in Kamp Vugt. Een verhaal dat min of meer goed afloopt Dit verhaal is geschikt voor kinderen (9+) én volwassenen. En: het is gratis voor 9 t/m 16-jarigen!
Vooraf is de Nationale Herdenking in de foyer.
ZATERDAG 20:15 FILM AIR | AL
Film van de bekroonde regisseur Ben Affleck over de baanbrekende samenwerking tussen de toen nog jonge Michael Jordan en de pas opgerichte basketbaldivisie van Nike, dat met het merk Air Jordan een revolutie teweegbracht in de sportwereld en de hedendaagse cultuur.
Dagblad vh Noorden: 'Meeslepend en met lekkere jaren-tachtigmuziek ‘⭐️⭐️⭐️⭐️
Cinemagazine: 'Affleck heeft wederom een slam dunk te pakken met zijn nieuwe film ‘Air’' ⚫️⚫️⚫️⚫️
ZONDAG 14:00 Paulien Cornelisse in Calefaxland | Klassieke reeks Welbespraakte muziek ⭐️ UITVERKOCHT ⭐️
In de serie Welkom in Calafaxland nodigt rietkwintet Calefax jaarlijks een bekende Nederlander uit. Geen musicus, maar wel iemand met een passie voor muziek. Deze persoon is niet zomaar te gast, maar ontwikkelt samen met Calefax het programma én is op het concert aanwezig voor de presentatie. Te gast in deze tweede editie is Paulien Cornelisse, één van Nederlands meeste creatieve en originele geesten.
ZONDAG 20:15 FILM THE QUIET GIRL | AL
‘The Quiet Girl’ gebaseerd op Claire Keegans novelle Foster (2010) gaat over een jong Iers meisje dat begin jaren tachtig tijdelijk in een pleeggezin wordt ondergebracht, in een wereld waarin veel gezwegen wordt, over misbruik, pijn, rouw, maar ook over liefde. In het prachtig ingetogen The Quiet Girl wordt op een paar Engelse woorden na uitsluitend Iers gesproken.
Genomineerd voor een Oscar in de categorie beste niet-Engelstalige film,.
De Volkskrant ⭐️⭐️⭐️⭐️ NRC ⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️ VPRO-Cinema ⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️
Tot gauw in jouw theater!
STIP staat voor betaalbaar theater voor iedereen! Zes regionale cultuurpodia werken samen.
Bron: Het Kontakt,
Door: Christine Kieviet
De zes cultuurpodia in Rivierenland slaan de handen ineen. Onder de noemer STIP presenteren ze nieuwe voorstellingen.
Ze hebben elkaar gevonden, De Poorterij in Zaltbommel, Theater Heerenlogement in Beusichem, Cultuurbedrijf Tiel, De Pluk in Geldermalsen en De Gelderlandfabriek en De Fransche School, beiden in Culemborg.
Een samenwerking van zes cultuurpodia die voortvloeit uit het regionaal plan ‘Inspirerend Rivierenland’ van de betrokken gemeenten. Dit gaat van start met ingang van seizoen 23/24. De podia beloven betaalbaar theater voor iedereen.
Ogenschijnlijk verschillen de podia veel, maar ze hebben hetzelfde doel en dezelfde opdracht; hun podium nog toegankelijker maken en meer inwoners van Rivierenland laten genieten van kunst en cultuur.
Divers programma
Dat lijkt vanzelfsprekend, maar is het volgens de vertegenwoordigers van de podia niet: “Niet alle inwoners hebben interesse in ons huidige aanbod en voor een aantal publieksgroepen is de gang – om welke redenen dan ook – naar een theater (nog) niet vanzelfsprekend.”
In hun verklaring zeggen ze: “Wij hechten groot belang aan een divers programma van goede kwaliteit voor een breed publiek. Enerzijds willen we ons bestaande publiek aan ons blijven binden door kwaliteit en variatie te bieden, daarnaast willen wij samen ons inzetten voor potentieel nieuw publiek. Eén van de drempels die mensen mogelijk ervaren, is de financiële drempel. Voor een theaterkaartje betaal je al snel twintig tot dertig euro en dat is zeker in deze tijd voor veel mensen veel geld. Dankzij steun van de provincie en alle gemeentes halen we met de STIP-voorstellingen de financiële drempel volledig weg.”
Pay what you can
De podia presenteren daarom het zogenaamde ‘pay what you can’ principe. Wie weinig te besteden heeft, betaalt weinig en wie meer kan missen, is iets royaler.
Grote namen van morgen
Met STIP willen de zes podia een theaterwereld scheppen waarin ruimte en aandacht is voor alle inwoners; ongeacht cultuur, achtergrond, geloof, persoonlijke visie of beperking. Ze presenteren daarvoor een gevarieerd aanbod van cabaret, comedy, muziek, dans en toneel. Jonge makers, nieuwe talenten, actuele voorstellingen.
Ontdekken
De podia: “Met een STIP-voorstelling gaat de bezoeker iets nieuws ontdekken. Het zijn altijd getalenteerde artiesten, vaak nog aan de start van hun carrière, met originele voorstellingen die mensen laten lachen, die ontroeren, verrassen of aan het denken zetten. De grote namen van morgen willen wij vandaag aan ons publiek presenteren.”
De STIP-voorstellingen
De STIP-voorstellingen krijgen een eigen logo en worden door de podia vanaf medio mei, bij de presentaties van het nieuwe theaterseizoen, bekend gemaakt.